Friday, June 14, 2013

Сая сая сарнай гэдэг дууны түүхийг нэг хүнээс сонслоо, бодитой болсон түүхээс сэдэвлэсэн дуу юм байна. Тэгээд тэр түүхийг бага зэрэг "импровизацлаад" бичлээ.

Gurjid negen zuraach amidardag baijee. Zaluuhan, aviyaslag negen baij gn. Gurjiin negen tosgond amidran suuj, uran buteelee tuurvin hoer idehgui hooson honohgui udur honogiig unguruunu. Zaluu nas, aviyas biligees gadna tuund uvgun etsgees n uldsen negen jijgevter baishin (odoogiinhoor jijgevter house)bailaa. Uuriin gsn dotood ertuntstui, uhaanaasaa iluu setgel zurhee sonsoj amidardag tuund amidral gdg gerel gegeetei sanagdaj, az jargaltai amidrahad n yu ch ul saad hiih ajguu. Baidag l negen udur, dadsan yosooroo talhnii muhlagaas talh avahaar yavah zamdaa uzesgelent busguitei taaraldjee. Tsetseg alaglasan nimgen daashinztai, urt dolgiotoi ustei, moilon har nudtei ter busgui zuraach zaluud tengeriin dagina shig haragdaj, tereer busguid anhnii hartsaar durlajee (oo no! Buh zuiliin ehlel ter l tsag muchid, ter neg gazar ted taaraldsan n burhnii taalal bsn uu?).Ter busgui tengerin dagina shig uzesgelentei baisan uu? eshul zuraach zaluud l tegj haragdsan uu?buu med. Durlaj, hairlasan negend durlalt busgui n tengeriin dagina shig l haragdah baih. Uzesgelentei, huurhun, saihnii shalguur hun bolgond uur uur baidag baih, yag l hun bolgon uur uur baidag shig.Materiallag ene ertuntsud uhaanaaraa bus setgeleeree amidardag negend ih l hetsuu baidag gesen ug baidag yum bilee, unen esehiig buu med. Uhaanaa ch ter, setgelee ch ter yag heregtei ued n sonsoj chaddag bolchihvol Hun az jargaltai amidarch chadah ch yum shig zarimdaa sanagddagaa. Gehdee tegj chaddag bolson n her olon yum boldoo medehgui, tiim hun baidag ch yumuu ugui ch yumuu medehgui ... (zaza ter ch yahav joohon haduurchihlaa). Za nuguu zuraach zaluu durlajaa (hairlajee geh yumuu? ta buhen huurneliin tugsguld aliig n zuv gej bodoj baigaagaa commentoor heleerei. Durlal, hair hoert yalgaa baigaa eseh talaar ch ter ...) Gal haluunaar durlajee, tengeriin dagina shig busgui udur zaluugiin nudend haragdaj, shunu zuudend n irne. Gudamjaar zurun unguruh busgui buhen nuguu durlalt busgui shig n haragdana.Za odoo zuraach zaluugiin durlasan tengeriin dagina shig busgui (zuraach zaluugiinhaar shuu) hen baisan talaar ta buhendee medeelel uguye. Ter busgui tosgonii jijighen teatriin duuchin busgui baijee. Ter busguin ug garvaliig huuj uzeh yum bol France busgui baijee. (yamar uchraas France duuchin busgui gurjiin tosgonii teatrt duulj, tend amidarch baisniig medehgui yum, sonirhon sudalj boloh l asuudal). Tuhain uedee tosgonii orshin suugchid (erchuudiinh n dund ch baij magadgui, odoogoos nileed deer ued bolson yavdal tul tiim baih magadlal undur, Monica Beluccigin togloson neg italy kinog sanaj baigaa bizdee, saihan busguig tosgonii emegteichuud bugd uzen yaddag, tiim ch baisan baij bolzoshgui gej bi bodoh yum l daa) dund nerd garsan duuchin baij. Zuraach zaluu durlasan busguigee udur bolgon haruuldaj, gants nudeeree ch bolov olj harahiig bodno.Tengeriin dagina shig duuchin busgui tsetsgend hamgaas ih durtai bolohiig zuraach zaluu olj medjee (sudalsan yum shig baigaa yum). Ternees gadna neg zuil baisain n ter busgui tosgonii tsagdaagiin dargatai uerhdeg yavdal bailaa (Zarim negend ene fakt n buruutgamaar, jigshmeer zuil baisan ch zuraach zaluugiin huvid tiimgui baisan boltoi yum bilee). (Hair sohoroo gej orosuud yariad baidag n orgui ch zuil bish bololtoi gej bodogduulmaar baigaa biz). Tegeed nuguu zaluu negen ugluu bosood neg l zuiliig hiiheer hatuu shidjee. Tosgond hudaldaalagdaj baigaa buh tsetsgiig hudaldan avch durlalt busguidee belegleheer shiidjee (Gurjid bolson yavdal tul zunduu ih tsetseg baisan gedgig erhem unshigch ta tusuulj baigaa baih). Zuraach zaluud mash ih tsetseg hudaldaj avah mungu baihgui baisan tul uvgun etsgeesee uldsen gants baishingaa (deer helsenchlen odooginhoor house-aa) hudaldahaar shidjee. Baishingaa hudaldaj olson munguuruu tosgonii buh tsetsgiig hudaldan avchee. Uu buh ulaan sarnaig yum baina shuu. Ter udur tosgonii gudamj bur ulaan sarnaigaar duursan bailaa. France duuchin busgui ugluu sereed tsonhoor hartal tuunii durtaiulaan sarnai gazraar neg bailaa. Gaihah ch shig, bayarlah ch shig bolov... Busgui tagtan deeree gartal zuraach zaluu baglaatai ulaan sarnai barichihsan. 'Tengeriin dagina min' ene buh ulaan sarnaig chamdaa zoriulsan yum shuu' gej heljee (Uur zuil ch helsen baij magadgui ... sain medehgui baina miniiheer bol tegj heleh baih). Zuraach zaluu tsetsgee belegleed l busguigees yu ch shaardsangui yavaad ugchee. Busgui ene yavdlaas hoish bodold avtah boljee. Tosgonihnii emegteichuudiin yarianaas sanamsargui, nuguu zuraach zaluugiin talaar sonschee. 'Zuraach zaluu bolohig n, gants baishingaa, mun zurgiin heregslee bugdiig n, er n uurt baisan zarj boloh buh zuilee zaraad saya ulaan sarnai hudaldan avch uurt n beleglesen bolohiig medjee'.  Neg l ugluu France busgui tursun nutag ruugaa butssan bailaa. Yamar uchraas nutag butssan bolohiig hen ch medeegui yum. Zuraach zaluu busguid bas hoer zuil beleglesen n zursan zurag n baisan yum. Neg zurgan deer tosgonii uzesgelent baigaliig durselsen baisan bol nuguu zurgan deer n busguig uuriig n zursan baijee. Hariin busgui tosgoniig buheld n numursun yum shig anhiluun saihan sarnai tsetsegsiin talaarh hezee ch martagdashgui dursamj, zuraach zaluugiin zursan hoer zurgiin hamt nutagruugaa butssan gedeg. Ter yavdlaas hoish olon jil ungurchee, duuchin busgui tursun nutagtaa amidraliinhaa ihenh ueiig unguruujee, Gene genehen ter negen yavdliig, ter ih ulaan sarnaig, ter anhiluun uneriig, ene dursamjiig tuund beleglesen zuraach zaluug dursan sanana. Ter negen egel jiriin zuraach zaluu, ter ih zorig,setgeliin gaihaltai ilerhiilel, burhnii gaihamshigtai buteel bolson saya ulaan sarnai, uuriinh n amidraliig orvongoor n erguulsniig sanah ajee.Tereer odoo unur utgun ger bultei, halamjit hani, 5 huuhed, 10 garui ach, zeegiinhee hamtaar Sena murnii ereg deerh baishindaa az jargaltai ajin tujin amidarch baina. Duuchin baisan ueinh shig n alga tashilt, ner aldar, ataarhal, baharhal al' al' n tuunii amidrald ter neg yavdlaas hoish baigaagui yum. Ter l neg yavdlaas hoish saya ulaan sarnai tsetsgiin ezen busgui maan' ger buldee, hairtai humuustee amidralaa zoriuljee. Negen udur busgui (busgui gelee shuu ug n bol emee bolson l doo) hairt haniinhaa tursun udriig temdegleheer gertee zochid huleen avahaar beldej baiv. Bread putting, buuz, huushuur, keks, emeeginh n hiideg baisan uzemtei boow geed zunduu l yum beldjee (naiz ohin l beldeegui baih hehe). Saihan shiree zasaad zochdoo huleej avchee, zee ohiniih n naiz urlag sudlaach ter zaluu zochnihoo uruund ulgusun gurjiin tosgonii uzesgelent baigaliig durselsen ter neg zurgiig ihed shimten sonirhoj, yamar zuraachiin buteel bolohiig busguigees asuuj shalgaalaa. Gurjiin negen tosgonii zuraachiin buteel bolohiig heltel, hudaldaj avahiig huschee. Busgui uuriig n zursan neg zurgaa urlag sudlaachid uzuuleed, dursamjtai zurag tul zarah bolomjgui gedgee heljee. Urlag sudlaach zaluud zurguud ihed taalagdsan tul gurjiin zuraachiin uur zurag olohoor gurj orniig zoriv. Gaihaltai buteel baisan tul ihed undur une hurne gedgig ch tereer medej bailaa. to be continued ... 

Wednesday, August 29, 2012

БИ ЧӨЛӨӨЛӨГДӨХИЙГ ХҮСЧ БАЙНА

Бие сэтгэлээсээ ангижрахыг хүсч байна
Хайр, хүсэл, шунал, тэмүүллээс
Харанхуй мунхагаас, атаа хорслоос
Хагацахыг, амарлихыг хүсч байна

Бие минь гэрэл нэвтрүүлдэг болоод
Би өөрөө тув тунгалаг болоод
Үг, хэл, үнэр санаа минь ариун болоод
Үнэхээр би амгаланг олоод ...

Тиймээ, тийм энэ хүлээсийг тайлмаар байна
Тэгээд өөрөөсөө ахин төрмөөр байна
/Л.Өлзийтөгс/

Wednesday, April 4, 2012

За человеком погнался тигр. Побежав от него, человек упал в пропасть, но зацепился за какой-то корень, торчащий из склона горы, и повис на нем. Взглянув вниз, он увидел, что на дне пропасти его поджидает другой тигр. Тут из норки, рядом с корнем, выбежала маленькая мышка и стала подгрызать корень. Когда осталось совсем немного, чтобы корень оборвался, человек вдруг увидел, растущую на склоне прямо перед его лицом маленькую земляничку. Он сорвал ее и съел.

Thursday, March 1, 2012

Бог сказал мне ...

БОГ СКАЗАЛ МНЕ "НЕТ"

1. Я попросил у Бога забрать мою гордыню и Бог сказал мне "Нет". Он сказал, что гордыню не забирают. От нее отказываются.

2. Я попросил Бога вылечить мою дочь, прикованную к постели, и Бог сказал мне "Нет". Он сказал, что терпение - результат испытаний. Его не дают, его заслуживают.

3. Я попросил Бога подарить мне счастье и Бог сказал мне "Нет". Он сказал, что дает Благословения, а буду ли я счастлив, зависит от меня.

4. Я попросил Бога уберечь меня от боли, и Бог сказал мне "Нет". Он сказал что страдания отделяют человека от мирских забот и приближают к Нему.

5. Я попросил у Бога духовного роста, но Бог сказал мне "Нет". Он сказал что дух должен вырасти сам, а Он лишь будет подрезать меня, чтобы заставить плодоносить.

6. Я попросил Бога помочь мне любить других так же, как Он любит меня, и Бог сказал "Наконец то ты понял о чем надо просить".

7. Я попросил сил и Бог послал мне испытания, чтобы закалить меня.

8. Я попросил мудрости и Бог послал мне проблем, над которыми нужно ломать голову.

9. Я попросил мужества и Бог послал мне опасности.

10. Я попросил любви и Бог послал мне нуждающихся в моей помощи.

11. Я попросил благ и Бог дал мне возможности.

Я не получил ничего из того, что просил.
Я получил все, что мне было нужно.
Бог внял моим молитвам.
Мать Тереза



Делай это все равно
Люди часто бывают глупы и упрямы, эгоцентричны и нелогичны.
Все равно прощай их.
Если ты добр, люди будут обвинять тебя в том, что под маской доброты ты скрываешь корысть.
Все равно оставайся добрым.
Если ты добился успеха, тебя будут окружать притворные друзья и подлинные враги.
Все равно добивайся успеха.
Если ты честен и прям, люди будут обманывать тебя.
Все равно будь честным и прямым.
То, что ты строишь годы, кто-то разрушит за одну ночь.
Все равно строй.
Если ты спокоен и счастлив, тебе будут завидовать.
Все равно оставайся счастливым.
То добро, которое ты делаешь сегодня, завтра люди забудут.
Все равно делай добро.
Отдай миру самое лучшее из того, что у тебя есть, и мир попросит еще.
Все равно отдавай самое лучшее.
Друг мой, в конце концов, то, что ты делаешь, все равно нужно не людям.
Это нужно только тебе и Богу.
Л.Өлзийтөгс-1

Л.Өлзийтөгс: Тунирхал

Ахиад чи намайг уйлуулвал үүл болчихно шүү, би
Анхны салхи сэвхийхэд л тэнгэрээр нэг тарчихна
Ахиад нэг л гомдоовол цонхны цэцэг болчихоод
Аргадаж, гуйгаад сөгдөхөд чинь нэг ч үг дуугарахгүй


Нулимс нүднээс гардаг юм бишээ
Зүрх минь л нэг нэгээрээ дусалдаг юм
Нууцыг минь ингээд мэдлээ шүү, чи
Үгэнд л би хордчихдог юм

Сормууснаасаа ахиад дуслан бие минь эмтрээд эхэлбэл
Солонго болуутаа энэ минь үүрд замхрах нь ээ л гэж бодоорой

Л.Өлзийтөгс "Харанхуйн бороо"
Зарим нь бүлээн, зарим нь хүйтэн бороон дуслууд
Нүд уруул дээр минь чимээтэй, чимээгүй үнсэлнэ
Заримдаа үнэн, заримдаа худал ертөнцийн
Ер нэгэн шөнөөс ер нэгэн бороо дусална.

Сар үгүй атал нойтон дусал бүр гэрэлтэж
Од үгүй атал орчлон бүхэлдээ гялалзана
Хуруу гараас минь тэнгэр дусагнаж
Хувцас өмсгөлөөс харангхуй бөнжигнөнө.

Л.Өлзийтөгс "Би чөлөөлөгдөхийг хүсч байна"

Би чөлөөлөгдөхийг хүсч байна
Бие сэтгэлээсээ ангижрахыг хүсч байна
Хайр, хүсэл, шунал, тэмүүллээс
Харанхуй мунхагаас, атаа хорслоос
Хагацахыг, амарлихыг хүсч байна


Бие минь гэрэл нэвтрүүлдэг болоод
Би өөрөө тув тунгалаг болоод
Үг, хэл, үнэр санаа минь ариун болоод
Үнэхээр би амгаланг олоод ...

Тиймээ, тийм энэ хүлээсийг тайлмаар байна
Тэгээд өөрөөсөө ахин төрмөөр байна

Л.Өлзийтөгс "Гуйлт"
Чамайг эзгүйд би дандаа даардаг
Чамайг эзгүйд би дандаа айдаг

Миний төлөө гадагш гарах бүрийд чинь
Чиний өмнөөс даарч, өчнөөн ядардаг

Өөрийн гараар ургуулсан цэцэгсийнхээ үнэрт,
харуулдан
Өдөржин би нартай цонхон дээр суувч
Эргэж ирэхээс чинь нааш
гар минь ер бүлээцдэггүй
Энгэрт чинь наалдахаас нааш
зүрхний минь цохилт жигдэрдэггүй

Чиний эзгүйд цаг хүртэл зогсчихоод
Миний цэцэгсийн ургах чимээ ч сонсддогүй

Гараад л ирэхийн зуурт чинь
мянган жил өнгөрөх шиг
Галзуурмаар их харанхуйд
зуун жил болчих шиг
Хөлийн чинь чимээг сонсохоос нааш
амьдрал над руу ирдэггүй
Хөгширч орхидог оо, би
Түргэн наддаа ирээрэй

Л.Єлзийтєгс * Идэр есийн шvлэг

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ахиад хавар болвол би гудамжаар нvв нvцгэн явна
Ахиад хавар болвол би орон гэрээсээ оргон, зугтана
Ахиад хавар болвол би алтан бэлзгээ залгиж орхино
Ахиад хэрэв хавар болвол мод бvхэнд би нэр єгнє
Ахиад хавар болвол, хавар болохыг би ахиад vзвэл
Анхны бороо цонхон дээгvvр гэрэл татуулан урсахыг vзвэл
Ай, амьд хvнд єєр юу хэрэгтэй юм...
Маргааш нь би vхнэ! Ахиад даанч хавар болохгvй нь шиг байна
Цантсан хотын тэнгэр дэх
Цагийн зvv мєстчихєж!